πλαγιόκλαστα

πλαγιόκλαστα
Σημαντική οικογένεια πυριτικών ορυκτών: πρόκειται για ασβεστονατριούχους αστρίους, και είναι πολύ διαδομένα στα εκρηξιγενή, ιζηματογενή και μεταμορφωμένα πετρώματα. Τα π. αποτελούνται από ισόμορφο παράμειξη δύο ορυκτών: αλβίτη (NaAlSi3O8) και ανορθίτη (CaAl2Si2O8) και μπορούν να σχηματιστούν σε οποιαδήποτε θερμοκρασία και με κάθε δυνατή αναλογία: ανάλογα με την υπεροχή του ενός ορυκτού ως προς το άλλο, υπάρχουν οι εξής ενδιάμεσοι τύποι που αποτελούν ισόμορφο συνεχή σειρά, ξεκινώντας από τον αλβίτη: ολιγόκλαστο, ανδεσίνης, λαβραδόριο και βυτοβνίτης. Κατά την κλασματική κρυστάλλωση του μάγματος, αποχωρίζονται κρύσταλλοι πλαγιόκλαστου, γύρω από τους οποίους, ως φλοιοί, αποτίθενται μεταγενέστεροι κρύσταλλοι με αποτέλεσμα την αύξηση του αρχικού κρυστάλλου και την παρουσία της ζωνώδους σύστασης των κρυστάλλων των π. Τα π. κρυσταλλώνονται στο τρικλινές σύστημα, με κυριότερα σχήματα κρυστάλλων το πρισματικό και το τραπεζοειδές. Ο σχισμός τους είναι τέλειος, είναι άχρωμα, τεφρά ή λευκά, όταν δεν περιέχουν προσμείξεις. Πολύ χαρακτηριστική είναι η πολυδομία των π., που παρουσιάζονται σε μια σειρά λεπιοειδών κρυστάλλων τοποθετημένων πλάγια ο ένας επάνω στον άλλο. Ο συνηθέστερος τύπος διδυμίας των π. είναι ο αλβιτικός. Η μορφή αυτή της διδυμίας διακρίνεται εύκολα στο πολωτικό μικροσκόπιο. Για τη διάκριση των διάφορων τύπων π. μεταξύ τους, είναι απαραίτητη η χημική ανάλυση, γιατί μόνη η οπτική εξέταση δεν είναι επαρκής. Στα όξινα εκρηξιγενή πετρώματα, δηλαδή στα πλούσια σε πυρίτιο (γρανίτες και συηνίτες), υπάρχουν π. πλουσιότερα σε αλβίτη, δηλαδή όξινα π., επομένως αλβίτης και ολιγόκλαστο κατ’ αρχήν και ανδεσίνης (ενδιάμεσα π.). Στα βασικά, αντίθετα, πετρώματα, υπάρχουν οι άλλοι τύποι π., δηλαδή το λαβραδόριο και ο βυτοβνίτης, που θεωρούνται ως βασικά π. Ο καθαρός ανορθίτης παρατηρείται μόνο ως προϊόν μεταμόρφωσης επαφής ενός μάγματος με ένα ασβεστολιθικό πέτρωμα. Στα ιζηματογενή πετρώματα τα π. συναντώνται ως αλλόχθονα ορυκτά. Στα μεταμορφωμένα πετρώματα, πιο συχνοί είναι οι όξινοι τύποι π. Τα όξινα π. εξαλλοιούνται σε σερικίτη (σερικιτίωση), ενώ τα βασικά π. σε σωσσυρίτη (σωσσυριτίωση), σε μείγμα ζωισίτη, επιδότου, αλβίτη ή τέλος σε χλωρίτη.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Look at other dictionaries:

  • διαβάσης — Έκχυτο πυριγενές πέτρωμα της οικογένειας των διαβασών, μελαφυρών και βασαλτών. Είναι χονδροκοκκώδες έως λεπτοκοκκώδες πέτρωμα. Παλαιότερα θεωρούσαν ότι οι δ. ήταν παλαιοηφαιστειακοί σχηματισμοί που δημιουργήθηκαν στις αρχές του παλαιοζωικού αιώνα …   Dictionary of Greek

  • δακίτης — Ηφαιστειακό πέτρωμα, το αντίστοιχο του χαλαζιακού διορίτη. Αποτελείται κυρίως από πλαγιόκλαστα και χαλαζία, που συνοδεύονται συνηθέστερα από βιοτίτη, ενώ ακολουθεί η κεροστίλβη και σπανιότερα ο αυγίτης. Ανάλογες είναι και οι ποικιλίες του:… …   Dictionary of Greek

  • διδυμία — Όρος που χρησιμοποιείται στην κρυσταλλογραφία και αναφέρεται στη σύμφυση δύο κρυστάλλων του ίδιου σώματος, η οποία γίνεται σύμφωνα με ορισμένους κανόνες, χαρακτηριστικούς για κάθε κρυσταλλικό σύστημα. Οι δύο αυτοί κρύσταλλοι ονομάζονται δίδυμοι.… …   Dictionary of Greek

  • διορίτης — Εκρηξιγενές πέτρωμα διείσδυσης, που αποτελείται κυρίως από ασβεστονατριούχους αστρίους (πλαγιόκλαστα), αμφιβόλους (κροστίλβη), βιοτίτη και συχνά αυγίτη (πυρόξενος). Η παρουσία χαλαζία στα διοριτικά πετρώματα διακρίνει τους δ. σε χαλαζιακούς και… …   Dictionary of Greek

  • μονζονίτης — Συηνιτικό πέτρωμα, που αποτελείται κυρίως από ορθόκλαστα, πλαγιόκλαστα και αυγίτη (πυρόξενοι): το τελευταίο αυτό ορυκτό χαρακτηρίζει το πέτρωμα. Άλλα δευτερεύοντα ορυκτά του είναι ο βιοτίτης, η κεροστίλβη, ο χαλαζίας κλπ. Ο τυπικός μ. βρίσκεται… …   Dictionary of Greek

  • πορφυρίτης — Εκρηξιγενές πέτρωμα, που προέρχεται κυρίως από διοριτικά μάγματα. Ως προς τον ιστό, ισχύει ό,τι και στους πορφύρες, από τους οποίους οι π. διαφέρουν βασικά κατά το ότι στους πορφύρες επικρατούν οι καλιούχοι άστριοι, ενώ στους π. τα πλαγιόκλαστα.… …   Dictionary of Greek

  • τεφρίτης — Ηφαιστειακό πέτρωμα, που προέρχεται από τη στερεοποίηση ενός βασικού μάγματος και χαρακτηρίζεται από την εξής ορυκτολογική σύσταση: αστριοειδή (λευκίτης ή νεφελίνης), ασβεστονατριούχο πλαγιόκλαστο και πυρόξενος (αυγίτης ή αιγιριναυγίτης).… …   Dictionary of Greek

  • ανδεσίτης — Έκχυτο ηφαιστειογενές πέτρωμα, που αποτελείται κυρίως από πλαγιόκλαστα του ανδεσιτικού τύπου και από ορυκτά φεμικά (σιδήρου). Το χρώμα του ποικίλλει από ανοιχτό γκρι έως μαύρο. Ο ιστός του αποτελείται από άμορφο υλικό, μέσα στο οποίο βρίσκονται… …   Dictionary of Greek

  • ανορθοσίτης — Πέτρωμα που αποτελείται από βασικά πλαγιόκλαστα σε ποσοστό μεγαλύτερο του 90% …   Dictionary of Greek

  • βασάλτης — Εκρηξιγενές ηφαιστειακό πέτρωμα που αντιστοιχεί σε σύσταση με τα πλουτώνια πετρώματα γάββρους. Τα κύρια συστατικά του είναι βασικά πλαγιόκλαστα και φεμικά ορυκτά (αυγίτης, ολιβίνης), ενώ επουσιώδη είναι ο βιοτίτης, η κεροστίλβη κ.ά. Το υγιές… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”